栏目
首页 > 科研动态 > 综合新闻

甘肃小陇山林区野生园林树种的资源调查

  1 地理概况

  小陇山地处秦岭西段,包括天水市的秦城区、北道区、甘谷、秦安、武山、清水、张家川及陇南地区的徽县、成县、两当、西和、礼县和定西地区的漳县,总面积约为4000 万亩,其中林地面积1260 万亩。位于东经104°23′~106°43′,北纬33°31′~34°41′间。西秦岭及岷山余脉横贯中部,形成嘉陵江和渭河两流域的分水岭。秦岭南属岭南山地内有徽成红色丘陵盆地和西礼黄土丘陵盆地。岭北山坡陡峭,沟谷短促,面积窄狭;泅河谷形成宽窄相间的葫芦状谷形;泅北为黄土梁峁沟壑区;关山山地与秦岭纵列垂直。地形西北高东南低,最高点漳县露骨山(3941m) 、最低点徽县虞关(700m) ,相对与高差3241m。年平均气温7~12 ℃,平均降雨量600~900mm ,相对湿度林区达78 % ,无霜期130~220 天,干燥度0189~1129 ,属湿润和半湿润类型。但由于地理和气象的综合因素,也形成了自身的独特性。

  2 园林树种种质资源

  据调查,小陇山林区野生园林树种主要树木有303 种(含16 变种),隶属38科。

  2.1 松科Pinaceae(11种): 铁坚杉( Keteleeriadavi diana Beissn ) , 秦岭冷杉( Abies chensiensis varTieghem) ,柔毛冷杉( A1 f axoniana Rehd et wil s) ,鄂西冷杉( A1 argedii f ranch ) ,铁杉( Tsuga chimens Pritz) ,云杉( Picea as perata Mast ),大果云杉( P1 neoveitchii Mast ) ,青 ( P1 wi lsonii Mast ) , 华山松( Pinus armandiiFranch) ,白皮松( Pinus B ungeana Zucc ) , 油松( Pinustabulaef ormis Carr)1

  2.2 柏科Cupressaceae(5种) : 侧柏( Biota orientalisEndl1) ,高山柏( Sabina squamata Ant1 ) , 圆柏( Sabinachinensis Antoine) , 方枝柏( Sapina salt uaris Cheng etW1 T1Wang) ,刺柏( J uni perus taiw aniana Hayata)1

  2.3 粗榧科Cephalotaxaceae(2种): 三尖杉( Cephalotax us f ort unei Sieb1et Zucc1ex Endl ) , 粗榧( Cephalotax us S inensis Rehd et Wil s Li) 。

  2.4 红豆杉科Taxaceae(3种): 南方红豆杉( Tax usmai rei Lemee et Levl1 S1 Y1 Hu) ,红豆杉( Tax us chinensisPilg) ,巴山榧树( Torrega f orrgesii Franch) 。

  2.5 麻黄科Ephedraceae(2种) :中麻黄( Ephedra intermedia Schrenk) ,草麻黄( Ephed ra sinicaSstapf) 。

  2.6 禾本科Gramineae(5种,含1变种) ;慈竹( Sinocala2mus af f inis Reudle Mcglure) ,华桔竹( Fargesia spathacoaFranch) ,箭竹( Sinarundinaris niti da Miftord Nakai) ,巴山木竹(Bashnia f arrgessii Kemg f1et Yi) ,淡竹( Phyllostachysni grra Lodd1Munrt1var1 henonis Mitf1 stapf1ex Rendle) 。

  2.7 榆树Ulmaceae(13种) : 榔榆( Ulmus parvi f oliaJ acq) ,大果榆( Ulmus macrocar pa Hance) ,春榆( Ulmusp ropinqua Koidz ) , 兴山榆( Ulmus bergmannianaSchneid) , 小叶朴( Celtis bungeana Bl ) , 大叶朴( Celtiskoraiensis Nakai ) , 紫弹树( Celtis biondii Parnp ) , 朴树( Celtis sinensio Pers1 ) ,黄果朴( Celtis labi lis Schneid) ,青檀( Pteroceltis tatarinowi Maxim ) , 糙叶树( A p hanant he as pera Thunb Planch ) , 榉树( Zelkovaserrata Makino) , 刺榆( Hemi ptelea davi dii Hance Plc2nch) 。

  2.8 领春木科Eupteleaceae(1种) : 领春木( Eupteleapleios permum Hook f1et Thoms1) 。

  2.9 连香树科Cercidiphyllace(1种) : 连香树( Ceri di phy l l um j aponicum Sieb1et Zucc) 。

  2.10 木兰科Magnoliaceae(4种) :武当木兰( Magnolias p rengeri Pamp) ,白玉兰( Magnolia denudata Desr ) ,望春玉兰( Magnolia biondii Pamp) ,水青树( Tet racent ronsinensis Oliv) 。

  2.11 樟科Lauraceae(10 种,含1 变种) :乌药( Linderast rychni f olia Vill ) , 黑壳楠( Lindera megap hy l laHemsl ) , 钓樟( Lindera umbel late Thunb ) , 香叶树( Lindera communis Hemsl ) , 红叶甘木( Linderacerci di f olia Hemsl ) , 三桠乌药( Lindera obt usi lobaBlume ) , 油樟( Cinnamomum inunct um Mei2ssn1 var1 albosericeum Gamb ) , 白楠( Phoebe neurant ha Gamb) ,四川木姜子( Litsea szechuanica C1 K1Alleen) ,木姜子( Litsea p ungens Hemsl) 。

  2.12 蔷薇科Rosaceae( 37 种, 含2 变种) : 面梨子( Cartaegus wi lsoni i Sarg1 ) , 甘肃山楂( Cartaeguskansuensis Wil s1) ,华中山楂( Cartaegus wi lsonii Sarg1 ) ,光序石楠( Photinia beauverdiana Schreid var1 notabi lisRehd1) ,黄脉花楸( Sorbus x ant honeura Rehd1 ) ,秦岭花楸( Sorbus tsinglingensis C1L1 Tang) ,付氏花楸( Sorbusf ol gneri Rehd) ,水榆花楸( Sorbus alni f ol ia K1 KOCH) ,湖北花楸( Sorbus hu pehensis Schneid1 ) , 白果花楸( Sorbus discolor Maxim1 ) ,陕甘花楸( Sorbus koehneanaSchneid1 ) , 蒲氏花楸( Sorbus p rattii Koethne1 ) , 唐隶( Amelanchier sinica Chun1 ) , 木梨( Py rus xerophi laYu ) , 豆梨( Py rus cal lery ana Decne ) , 杜梨( Py rusbetulaef olia Bge) ,山荆子( Mal us baccata Borkh) ,小石枣( Mal us hupehensis Rehd 1) ,河南海棠(Mal us honanensisRehd1) ,甘肃海棠( Mal us kansuensis Schneid) ,花叶海棠(Mal us t ransitoria Schneid) ,马登木( Mad denia hy poleucaKoehne) ,山桃( Amy g dal us davi dana C1De Vos et Hen2ry) ,陕甘山桃( Amy g dal us davi diana C1De Vos et Hen2ry) ,甘肃桃( Amy g dal us kansuensis Skeel s) ,李( Prunussalicina Lindl) ,西伯利亚杏( Armeniaca sibi rica Lam) ,山杏( A1 vul garis Lam1 var1 ansu Ru et Li ) , 盘腺樱桃( Cerasus szechuanica Yu et Li ) , 多毛樱桃( Cerasusconadenia Ru et Li) ,微毛樱桃( Cerasus clarof iolia Yu etLi) ,多毛樱桃( Cerasus pol yt richa YU et Li) ,显脉稠李( Padus buergeriana Yu et Ku ) , 短梗稠李( Padusbrachy poda Schneid ) , 绢毛稠李( Padus wi lsoniiSchneid) ,毛叶稠李( Padus racemosa Gilib var1 pubescensSchneid) ,细齿稠李( Padus obt usata Yu et Ku)1

  2.13 豆科Leguminosae( 5 种) : 山合欢( Albi z z I akalkora Prain ) , 云南紫荆( Cercis y unnanensis Hu etCheng) ,小花香槐( Cladrastis sinensis Hemsl) ,树锦鸡儿( Caragana arborescens Lam1) ,黄檀( Dalbergia hu peanaHance1)1

  2.14 芸香科Rutaceae(6 种,含1 变种) :竹叶椒( Zanthox2ylum planispinum Sieb1et Zucc1 ) ,刺异叶花椒( Zanthox y2lum dimorphophyllum var1 spini f olium Rehd1Wils) , 臭檀( Euodia daniellii Hemsl ) , 臭辣子( Euodea rutaecarpaBenth) ,辣子树( Euodia henry Dobe) ,构桔( Ponci rus t ri f oli2ate Raf1) 。

  2.15 苦木科Simaroubaceae( 3 种) : 臭椿( Ai lant husaltissima Swingle) ,刺樗( Ai lant hus vi lmoriniana Dode) ,苦木( Picrasma quassioi des Benn1) 。

  2.16 楝科Meliaceae(1 种) : 香椿( Toona sinensis Ro2em) 。

  2.17 大戟科Euphorbiaceae( 1 种) : 假多苞叶( Discoclei dion ruf escens Pax1et Hoffm1) 。

  2.18 黄杨科Buxaceae( 2 种) : 小叶黄杨( Bux usmicrop hy l la Sieb et Zucc var1 sinica Rehd et Wil s1) 。

  2.19 漆树科Anacardiaceae( 8 种, 含3 变种) : 黄栌( Cotinus coggy gria Scop1 ) , 毛黄栌( Cotinus coggy griaScop1var1 pubescens Engl1 ) , 红叶( Cotinus coggy griaScop1var1 cinerea Engl) ,漆树( Rhus vernici f lus Stokes) ,盐肤木( Rhus chinensis Mill1 ) , 五倍子( Rhus potaniniiMaxim1 ) , 漆倍子( Rhus punj abensis Stew1var. sinnicaReld1et Wils1) ,黄连木(Pistacia chinensis Bunge1) 。

  2.20 冬青科Aquifoliaceae(2种) : 狭叶冬青( Ilexf argesii Franch1) ,珊瑚冬青( Ilex coral lina Franch1) 。

  2.21 卫矛科Celast raceae(2 种) : 本氏卫矛( Euonymusbungeanus Maxim1 ) ,大花卫矛( Euonymus grandi f lorusWall1) 。

  2.22 省沽油科Staphyleaceae(1种) : 膀胱果( S1 holocar pa Hemsl1) 。

  2.23 槭树科Aceraceae(29种,含3变种) : 金钱槭( Di pteronia sinensis Oliv) ,五角枫( A cer mono Maxim1 ) ,五裂槭( A cer oliverianum Pax1 ) ,纪氏槭( A acer gi ral diiPax1) ,毛果槭( A cer f ranchetii Pax1 ) ,叉叶槭( A cer ro2bustum Pax1) ,长尾槭( A cer caudat um var1 multiserrat umPax1) ,马氏槭( A cer max imowicz ii Pax1 ) ,青榨槭( A cerdavi dii Franch) ,庙台槭( A cer miaotaiense Tsoong1 ) ,疏毛槭( A cer pi losum Maxim1 ) , 毛花槭( A cer eriant humSchwer1) ,青蛙皮槭( A cer grosseri Pax1 ) ,粉叶槭( A ceroliverianum Pax1) ,细裂槭( A cer stenolobum Rehd1 ) ,陕甘槭( A er shenkanens r Fang1 ) ,三尾槭( A cer t ricaudat umFang et C1C1 Fu) ,小叶青皮槭( A cer cap padocicum Gledvar1 betulaef ol ium Rehd1 ) ,青皮槭( A cer hersii Rehd1 ) ,桦叶四数槭( A cer tet ramerum Pax var1 bet ulaef oli um Re2hd1) ,秦岭槭( A cer tsinglingense Feng et Hsieh) ,三角槭( A cer buergerianum Miq1 ) , 飞蛾槭( A acer oblongumWall1) ,享利槭( A cer henryi Pax1) ,血皮槭( A cer griseumPax1) ,甘肃槭( A cer kansuense Fang1 et C1 Y1 Chang1) .

  2.24 七叶树科Hippocastanaceae( 1 种) : 七叶树( Aescul us chinensis Bunge) 。

  2.25 无患子科Sapindaceae(2 种) : 栾树( Koel reuteriapaniculata Laxm1 ) , 文冠果( Xant hoceras sorbi f oliaBunge1) 。

  2.26 清风藤科Sabiaceae( 2 种) : 暖木( Meliosmaveitchiorum Hemsl1 ) ,光叶泡花树( Meliosma cunei f oliaf ranch1) 。

  2.27 鼠李科Rhmnaceae(5 种) :酸枣( Zi z y phus j uj ubaMill) ,拐枣( Horenia dulcis Thunb) , 铜钱树( Pali urushemsley anus Rehd1) ,鼠李( Rhamnus davurica Pall1 ) ,小冻绿树( Rhamnus rost hornii Prity1) 。

  2.28 椴树科Tiliaceae(6 种) :网脉椴( Ti lia dict yoneuraEngler) , 粉椴( Ti lia henry ana Szyszyl1 ) , 鄂椴( Ti liaoliveri Szyszyl1) ,华椴( Ti lia chinensis Maxim1) ,亮绿椴(Ti lia L aetevi rens Rehd et Wil s ) , 椴树( Ti lia tuanSzyszyl) 。

  2.29 八角枫科Alangiaceae( 2 种) : 瓜木( Daphneplatani f oli um Harms1 ) , 华瓜木( Daphne chinensisHarms1) 。

  2.30 五加科Araliaceae(4 种) :乌龙头( Aralia chinensisLinn1) 刺楸( Kalopanax septemlobus Loidz et Reh) ,异叶梁王茶( Not hopanax dav dii Harms1 ) , 通脱木( Tet rapanax pap y ri f erus Koch) 。

  2.31 山茱萸科Cornaceae( 5 种, 含1 变种) : 四照花( Dendrobent hamia j aponica var1 chinensis Fang) ,灯台树( Cornus cont roversa Hemal1) ,来木( Cornus macrop hy l laWall1) ,红椋子( Cornus hemsleyi Schneid et Wanger1) ,毛来( Cornus w alteri Wanger1) 。

  2.32 杜鹃花科Ericaceae( 4 种) : 多鳞杜鹃( Rhododendron pol y lepis Franch1 ) , 汶川山光杜鹃( Rhododendron oreodox a Franch ) , 麻花杜鹃( Rhododendron maculi f erum Franch1 ) , 黄毛杜鹃( Rhododendron ruf um Batal1) 。

  2.33 山矾科Symplocaceae(1种) : 白檀( Symplocospaniculata Miq) 。

  2.34 野茉莉科Styracaceae(1种) : 玉玲花( St y raxobassia Sieb et Zucc1) 。

  2.35 木犀科Oleaceae(10种,含2变种) :披针叶白腊树( Fax inus baroniana Diel s ) ,湖北苦枥木( Fax inus ret usaChamp var1 heny ana oliv ) ,宿柱白腊树( Fax inus st y losaLingel sh1) ,大叶白腊( Fax inus rhy nchophy l la Hance) ,白腊树( Fax inus chinensis Roxb) ,秦岭白腊树( Fax inuspax iana Lingel sh1 ) ,小叶白腊( Fax inus bungeana Dc1 ) ,水楸( Fax inus plat y poda Oliv1 ) , 暴马丁香( Sy ringareticulata Hara var1 mandshurica Hara1 ) , 流苏树( Chionant hus ret usus Lindl et Paxt1) 。

  2.36 玄参科Scrophulariaceae(2种,含1变种) :毛泡桐( Paulow nia tomentosa Steud1 ) , 光泡桐( Paulow niatomentosa Steud var1 tsinlingensis Gong Jong1) 。

  2.37 紫葳科Bignoniaceae(1种) : 灰楸( Catal paf argesii Bur1) 。

  2.38 忍冬科Caprifoliaceae(3种,含1变种) : 接骨木( Sambucus wi l liamsii Hance ) , 欧接骨木( Sambucusracenosa L1) ,细梗红荚迷( V iburnum erubescens Wall var1graci li pes Rehd1) ,

  3 几点建议

  根据以上有关对小陇山野生园林树种种质资源的调查,现提出以下几点建议:

  3.1 积极开展园林树种普查研究工作:为了避免野生园林树种开发利用的盲目性,林业等部门可组织人力做好本区园林树种普查工作,对野生园林树种面积、分布特点、利用情况等进行全面调查,做到心中有数,为今后开发利用本区资源提供科学依据。

  3.2 引种驯化,培育良种:对有发展前景的野生园林树种进行引种驯化,变野生种为家种,在引种驯化的基础上,加强选育工作,培育出优良、观赏价值大的园林树种优良类型或品种,在生产中加强栽培推广,必将为人民致富开辟开一条路,同时,也对四周园林事业发展有一定推动作用。

  3.3 合理利用,养用结合:有计划地利用现在野生园林树种,进行开发利用;同时,对有开发利用价值的野生园林树种,进行大面积栽培,以满足资源开发利用的需要,做到养用结合,合理利用。

TOP